@49
Jij vertrouwt erop dat Europese bedrijven geen problemen hebben hun recht te halen in het rechtstelsel van de VS?
Je kunt deze vraag retorisch bedoelen als: ‘je moet beide kanten meenemen, vandaar dat ik deze vraag stel!’, of je kunt de vraag oprecht bedoelen.
In dat tweede geval: Europese bedrijven hebben zich aan Amerikaanse regels te houden, ook als die regels nieuw zijn. Ik heb genoeg vertrouwen in het Amerikaanse rechtssysteem dat het een goede en gezonde afweging maakt tussen de belangen van bedrijven en burgers (al verwacht ik dat die iets meer naar bedrijven zal overhellen dan hier). En als ik moet kiezen tussen het VS-bedrijfsleven of de VS-rechters als arbitrage, kies ik sowieso de laatste. Of ik er vertrouwen in heb dat Europese bedrijven evenveel formele en informele mogelijkheden worden geboden als Amerikaanse, dat wat minder, maar dat vind ik niet erg. En ik zal je zeggen waarom: in mijn opinie hoort een bedrijf een zekere band te hebben met de omgeving waarin die opereert (ondernemingen tellen zeker mee als (machts)factor in een samenleving). ‘Eigen bedrijf eerst’, om het maar cru te zeggen. En heel veel mensen reageren instinctief zo, als ze bijvoorbeeld te horen krijgen dat een bedrijf (voorheen onbekende) buitenlandse geldschieters heeft: het is een koekoeksjong dat de ‘eigen bedrijvigheid’ in een land ondermijnt. Dat kan rare consequenties hebben. Als de burgers van de VS het grosso modo veiliger vinden om hun kinderen met onschuldige wapens (‘Guns don’t kill people, people kill people’) in aanraking te laten komen, dan ze onverhoeds een traktatie met verstikkend speelgoed erin voor te schuiven, dan kan ik daar niks tegenin brengen. Als zij dat willen, moeten ze dat toch gewoon doen?
In 1993 had ik als Australië nog wel genoeg vertrouwen gehad in de rechtsstatelijkheid van Hong Kong. En ook nu nog, ondanks de recente protesten over meer autonomie (voor burgers!), denk ik dat een rechtszaak in Hong Kong wel goed behandeld zou worden en behandeld wordt in de komende 30 jaar. Waar ik als land wél een ISDS-afspraak mee zou maken, zijn landen in Sub-Saharaans Afrika (corruptie, soms autoritair), Trans-Dnjestrie (corruptie, autoritair, onteigenend/nationaliserend), Venezuela (corruptie, nationaliseringsgevaar), Noord-Korea (corruptie, autoritair, onteigenend/nationaliserend). Oftewel: landen waar de meeste landen zich toch al niet aan branden om een handelsafspraak te maken, juist vanwege die problemen. Als je namelijk al het vertrouwen hebt dat een land zich aan een verdrag houdt, is het geen verre stap om ook vertrouwen te hebben in hoe een land een conflict dat voortkomt uit dat verdrag behandelt.
